Yapay zeka kavramının herkesin gündelik yaşamını etkilemeye başlamasıyla okuma listelerimize de bu konu giriyor. Aslında bilimkurgu tutkunları için elbette robotlar, makineler ve akıllı ama insan yapımı canavarlar yeni temalar değil. İngiliz edebiyatının en popüler ve en önemli eserlerinden, Mary Shelley’nin kaleminden çıkma Frankenstein 1818 tarihli. Popüler kültürde sayısız uyarlaması olan eser aslında insanı insan yapan nedir gibi soruların da peşindeydi.

Günümüzü düşününce insana benzer robotlar yaparak onların insana benzer bir öğrenme süreci “yaşaması” fantastik bir olgudan gündelik gerçeğe dönüşmeye başladı. Japonya gibi pek çok teknoloji tutkunu ülkede otellerin resepsiyonlarında ve restoranlarda çalışan, fiziksel ve davranışsal olarak insana benzeyen çokça robot var. Bunlar hem robot projesi hem de deneme, prototip uygulaması olarak haberlerde ve makalelerde sıkça karşımıza çıkıyor.

Bilinç, insanla makinenin birleşimi ya da sınırlarının karışması sinemayı, edebiyatı en az bilim alanları kadar ilgilendiren bir durumda. Hepimizin az çok ilgisini çeken bu konulara dair pek çok türde nitelikli eserle karşılaşmak da mümkün. Bilimkurgu romanlarından yapay zekanın tarihiyle ilgili olan kuramsal kitaplara kadar değişik örnekleri sizin için derledik. Seçkimizdeki eserlerin yapay zeka ve onu çevreleyen konularda araştırma yapmak isteyenlere uygun olanları da var keyif için okunabilecek olanları da. İnceleyince listemizde bulunan birkaç kitabı, bu konudaki bilginizi artırmak için hemen edinmek isteyeceksiniz.

Isaac Asimov ve Robot Serisi

Ünlü “I,Robot” öykü serisini de içeren eserleri yazarın çok ses getiren bir bilimkurgu ismi olmasının da sebebi durumunda. Zamanda yolculuk, teknoloji ve hesaplamalarla iç içe bir edebiyat serüveni robot yasaları işlenmiş robotik beyinlerle sizleri bu eserde bekliyor.

Bilincin Gizemi - John R. Searle

İnsanın zihniyle bilgisayarı çalışma prensipleri bakımından tartan kitapta çelişkili yanlarıyla yapay zekaya ve maddeciliğe derin bir bakış söz konusu. Beyni taklit eden makine ihtimalini de değerlendiren yazar mantıksal analizleriyle dikkat çekiyor.

Life 3.0: Being Human in the Age of AI - Max Tegmar

Bir kozmolog kaleminden yapay zekanın gezegenimizdeki geleceği nasıl şekillendirmekte olduğunu öğrenmek isterseniz Life 3.0 tam sizin kitabınız. Geleceği ve ötesini bu bağlamda irdeleyen yazar, anlaşılır bir dil ve yaklaşımla konuyu herkesin erişimine açık hale getirmeyi amaçlamış.

Bilinç Açıklanıyor - Daniel C. Dennett

1991’de ilk defa basılan kitapta bilinç kavramı derin bir çözümlemeyle mercek altına alınmış. Felsefeci olan yazarın alana katkısı büyük, yeryüzünün son gizemlerinden insan beynine dair detayları bu kitapta keşfedebilirsiniz.

Yapay Zeka - George F. Luger

Düşünebilen makineler hayali insanı aşan bir zekanın özlemi mi? Yıllardır özerk düşüncelere sahip sistemler kurmak peşinde olan insanın arayışına kısaca bakış sağlayan bir eser karşımızda. Üstelik yapay zekanın problem çözmekteki öz başarısına odaklanan kitap farklı edisyonlarıyla son gelişmeleri yakalıyor.

Yapay Öğrenme - Ethem Alpaydın

Bir hayli kapsamlı görülen eserde öğrenme ve öğrenmenin modeller üzerinden makinelere aktarılması hakkında müthiş zenginlikte bir bilgi saklı. Yapay zekanın geliştirilmesinde izlenen yöntemleri detaylı olarak incelemek isteyenlere özel bir kaynak.

Master Algoritma - Pedro Domingos

İnsanlık tarihinin son dönemeci olarak gördüğü yapay öğrenme ile insanı yakın gelecekte neler beklediğinin izinde bir kitap. İçinde bulunduğumuz değişimin hızlı ve öngörülemez olmasını büyüleyici buluyor. Bir yandan da, dijital dünyada bizi bekleyen umulmadık yeniden yapılanma ihtimalini gözler önüne seriyor.

Yapay Zeka: Geçmişi ve Geleceği - Nils J. Nilsson

Tarihsel bir yaklaşımla konuyu ele alan kitap bu çerçevede genel bilgiler sunuyor. Alanı uygulamalar, kıyaslamalar, gelişimler açısından ele alarak sizin de bilgi dağarcığınızı geliştirmenize yarıyor. Sağlam bir temel için başlangıç noktanız olmaya aday. Kitabın orijinal adı ise The Quest for Artificial Intelligence: A History of Ideas and Achievements.

Robotların Yükselişi - Martin Ford

İnsanlık için geleceğin gebe olduğu nedir sorusunu önümüze çıkaran bir başka eser. Teknoloji ve ekonomi gibi ikili ilişkiler çerçevesinde gelişmeleri yorumlayarak sizi kendimize getiriyor. Hızlanan değişimin getireceklerine yakından bakmak isteyenler için harika bir kitap niteliğinde.

Zihin Nasıl Çalışır - Steven Pinker

Zihinlerimizin yaşadığı evrimi, bugünkü kavrayışımızı ve duygularımızın nedenlerini bir araya getiren eserde modern nörobilim son bulgularla karşımıza çıkıyor. Düşünce, bilinç, cinsellik, din kavramlarının ortaya çıkışını, insanı insan yapan eylemlerini irdeliyor. Ayrıntılarıyla temel bir kitap denebilir.

Süper Zeka - Nick Bostrom

Zeka evrende yerini başka bir şeye bırakabilir mi sorusunu yanıtlamak üzere yola çıkan kitapta yazar geleceğin zekasındaki doğal ve yapay etmenleri ele alıyor. Konuşmaları da izlenebilecek yazarın, insanınkinden yetkin bir zekaya işaret eden eserinde geleceğin yıkım mı aydınlık mı sakladığına dair ipuçları bulunabilir.

Kralın Yeni Aklı - Roger Penrose

Yazarın cevabını aradığı sorular arasında yer alan sanal dünya ve gerçekliğin bağı, olası özdeşliği kavramları kitabı çekici kılıyor. Eserde makinelerin olası bilinç düzeyi, bunu değişebilirliği de sorgulanmış. Aklı ve bilinci yeniden anlamak için yola çıkmaya hazır olun.

İleri Yapay Zeka Okumaları İçin Bonuslar:

İnsan robot kıyaslamasında benzerliklere değinen John Markoff, Machines of Loving Grace ile fazladan tavsiyelerimiz arasında yer alıyor.  Sorduğu akıl almaz karmaşık sorularla konuyu daha ilgi çekici kılan Douglas Hofstadter, Ben Bir Garip Döngüyüm de önerilerimizden bir diğeri. Aurélien Géron - Hands-On Machine Learning ise “zeki” sistemlerin yapılışına dair bilgiler içeriyor. Ayrıca Son İcadımız: Yapay Zeka - James Barra Elon Musk’ın başucu kitaplarından ve Pattern Recognition and Machine Learning - Christopher Bishop ise teorik yanı ağır basan bir kaynak olarak karşımıza çıkan iki güçlü eser oluyor.